Wytyczne dla leczenia substytucyjnego w jednostkach penitencjarnych

1. Wprowadzenie

Aby oferta opieki zdrowotnej, proponowana w jednostkach penitencjarnych, mogła kształtować się na tym samym poziomie, co w warunkach wolnościowych:

  • konieczne jest znaczne poszerzenie wachlarza świadczeń, odpowiadających potrzebom osadzonych i ukierunkowanych na zwalczanie występowania zakażeń krwiopochodnych oraz przenoszonych drogą płciową,
  • niezbędne jest podjęcie działań, mających na celu podniesienie poziomu jakości już oferowanych świadczeń,
  • należy wypracować dobry poziom współpracy między penitencjarną a publiczną służbą zdrowia, aby zapewnić osobom uzależnionym ciągłość opieki.

W dokumencie pt. „Wspólne stanowisko na temat problemu narkomanii obecnego w warunkach izolacji i w społeczeństwie” z 2002 roku (Regionalne Biuro WHO dla Europy i Grupa Pompidou przy Radzie Europy, 2002) przyznano, że:

  • występujące w jednostkach penitencjarnych zjawisko narkomanii musi być postrzegane w szerszym kontekście społecznym,
  • między jednostkami penitencjarnymi a ogółem społeczeństwa następuje ciągły przepływ ludzi,
  • pobyt w jednostce penitencjarnej w swej surowości nie powinien wykraczać poza zasądzoną osadzonemu karę pozbawienia wolności – nie powinien oznaczać utraty dostępu do służby zdrowia, itp.,
  • placówki penitencjarne muszą być miejscem bezpiecznym oraz godnym człowieka, gdyż mieszkają i pracują w nim ludzie,
  • osadzeni, którzy wykonują pracę, muszą to robić w ramach obowiązującego prawa.
Mając na uwadze wzrost wykrywalności liczby przypadków HIV/AIDS w jednostkach penitencjarnych (nierzadko wywołanych dożylnym przyjmowaniem przez nich środków odurzających ) oraz mając świadomość dużej skuteczności leczenia substytucyjnego, należy jak najszybciej zacząć wdrażać odpowiednie działania zapobiegawcze. Zaniechanie prowadzenia efektywnej terapii uzależnień, w tym leczenia substytucyjnego oraz profilaktyki HIV spowoduje rozprzestrzenianie się przypadków zakażeń wśród osób stosujących środki odurzające drogą iniekcji, następnie ich przeniesienie do populacji osób osadzonych, stosujących ww. ryzykowne praktyki, a w konsekwencji do ogółu społeczeństwa.